შოთა რუსთაველი "ვეფხისტყაოსანი"
სასიამოვნო დათვალიერებას გისურვებთ

ვეფხისტყაოსანი — XII საუკუნის ქართველი პოეტის, შოთა რუსთაველის ჩვენამდე მოღწეული ერთადერთი პოემა. შედგება პროლოგის, ძირითადი ნაწილისა და ეპილოგისაგან. შინაარსის მხრივ, ვეფხისტყაოსანი რთული ნაწარმოებია;

ვეფხისტყაოსნის მთავარი გმირი, დიდებული რაინდი და ქვეყნის მომავალი მეფე, რომელიც ერთგულად უჭერს მხარს თავის მეგობრებსა და პრინცესა ნესტანის ბედს. იგი აღიარებულია სიბრძნის, ძალისა და კეთილდღეობის სიმბოლოდ.

ავთანდილი

არაბეთის დედოფალი რომელსაც ძლიერ უყვარს ავთანდილი. მას მტკიცედ სწამს თავისი სიყვარულის და იცავს თავისი ღირსების იდეალებს.

თინათინი

თავგადასავლებითა და საბრძოლო მხნეობით გამორჩეული გმირი. იგი ებრძვის უსამართლობას და ცდილობს დაიბრუნოს მისი საყვარელი ადამიანი

ტარიელი

მშვენიერი პრინცესა, რომელიც ტარიელს უყვარს. იგი არის გონიერი და მზადაა საკუთარი ბედისწერისთვის იბრძოლოს.

ნესტანი

ვეფხისტყაოსანი საკმაოდ მდიდარი პოემაა პერსონაჟთა წრით. მოქმედება ფართო გეოგრაფიულ არეზეა გაშლილი და პერსონაჟებიც სხვადასხვა ქვეყნის წარმომადგენლები არიან, მათ შორის გამოგონილი ქვეყნებისაც (როგორიცაა, მაგალითად, მულღაზანზარი). პოემაში არაა გამოყვანილი ეროვნებით ქართველი პერსონაჟი. ზოგიერთი მკვლევარის აზრით, ვეფხისტყაოსანში დასახელებულ სამეფოებში იმდროინდელი საქართველოს კუთხეები იგულისხმება. ივანე ჯავახიშვილისთქმით, შოთა რუსთაველის გმირებში ქართული გული ძგერს და მათ მაშინდელი საქართველოს საკითხები აღელვებთ.

  • პატივისცემა და სიხარული – „ვეფხისტყაოსანში“ განსაკუთრებული ყურადღება მიექცევა გმირების პატივისცემას ერთმანეთის მიმართ, როგორც სხვა ადამიანების, ისე მათი საკუთარ თავთან მიმართებით.
  • გულწრფელობა და სინდისი – დიდად მნიშვნელოვანია გმირების გულწრფელობა და სულიერი სიმართლე, რომლებიც ხშირად განსაზღვრავენ მათი გზის მიმართულებასა და გამარჯვებას.
  • მართლწესი – სიუჟეტის ბევრი მნიშვნელოვანი მომენტი ეხება სამართალსა და მართლწესს. გმირები მუდმივად ებრძვიან უსამართლობას და ცდილობენ, რომ სამართლიანი და კარგია იყოს.
  • ბრძოლა სიბრძნისა და სისასტიკის წინააღმდეგ – ნაწარმოებში ყურადღება გამახვილებულია სიბრძნისა და ბრძოლის გზაზე, როდესაც გმირები ცდილობენ გაუმკლავდნენ როგორც შინაგან, ასევე გარეგან წინააღმდეგობებს.
  • მეგობრობა და ერთგულება – რომანში მნიშვნელოვანია გმირებს შორის მეგობრობისა და ერთგულების კონცეფცია, რაც მათ ურთიერთობებს მყარ და სოლიდურ საფუძველზე აყენებს.